Powiat Przemyski - strona główna

• Zamek w Krasiczynie
• Arboretum w Bolestraszycach
• Sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej w Kalwarii Pacławskiej
• Forty Twierdzy Przemyśl
• Cerkiew w Posadzie Rybotyckiej

---

Zamek w Krasiczynie

Zamek w Krasiczynie należy do najcenniejszych pomników architektury w Polsce. Zwany perłą renesansu; zabytek klasy „O”.

Jego początki sięgają XVI w. Powstał jako dwór obronny, otoczony ziemnym wałem i fosą, następnie przekształcony został w zamek obronny. Pod koniec XVI w. stanowił imponującą rezydencję magnacką. Przez wieki był własnością kilku możnych rodów, od Krasickich do Sapiechów. Po II wojnie światowej rozpoczęto odbudowę i konserwację obiektu.

W zachowanym kształcie stanowi obiekt obronno-rezydencjalny. Na narożach zamku usytuowane są cylindryczne baszty Boska, Papieska, Królewska i Szlachecka, symbolizujące uznawany przez magnaterię polską porządek społeczny. Bramę wjazdową wieńczy Wieża Zegarowa wraz z rekonstruowanym ostatnio budynkiem przedbramia. Wewnętrzny, przestronny dziedziniec otoczony jest krużgankami, loggiami przy Wieży Zegarowej i przed północnym skrzydł cylindryczne baszty.

Projektanci i wykonawcy tego wielkiego, doskonałego dzieła architektoniczno-artystycznego stanowią nierozwiązaną zagadkę. Warto również wspomnieć, że do niedawna według miejscowej tradycji, w zamczysku pojawiała się „Biała Dama”, nazywana popularnie „Bielicą”.

Zamek otoczony jest 9 ha parkiem należącym do najbogatszych ogrodów pałacowych w Polsce. Występuje w nim 190 gatunków drzew i krzewów, niektóre z nich sprowadzone są z różnych zakątków świata (Europa Południowa, Azja i Ameryka Północna). Warto zwrócić uwagę na drzewa pamiątkowe, symbole życia związane z urodzinami synów /dęby/ i córek /lipy/ Adama ks. Sapiehy, o tych wydarzeniach przypominają wkopane u ich podnóży kamienie z wyrytymi imionami i datami.

Obecnie zamek jest własnością Agencji Rozwoju Przemysłu S. A. w Warszawie, Oddział w Krasiczynie, która świadczy w nim szeroki zakres usług hotelarskich od standartowych po organizację i obsługę konferencji, narad, sympozjów naukowych, spotkań towarzyskich, organizację polowań i imprez okolicznościowych, hotelarskich.

Informacje oraz rezerwacje: tel. 016 67183 21, fax 016 671 83 16

---

Arboretum w Bolestarszycach

Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytkowych Założeń Ogrodowych i Arboretum w Bolestraszycach położony jest 7 km na północ od Przemyśla. Zajmuje powierzchnię 12,8 ha. Obejmuje swym zasięgiem: park, sad pomologiczny grupujący rozmaitość odmian drzew i krzewów owocowych, szkółki oraz klasycystyczny dwór, w którym w XIX w. mieszkał malarz Piotr Michałowski.

Arboretum, poza Ogrodem Botanicznym w Krakowie i Lublinie, spełnia w południowo- wschodniej części kraju zadania jako obiekt przyrodniczy, kulturowy, dydaktyczny naukowy. Zajmuje się gromadzeniem i udostępnianiem kolekcji roślin, a także czynną ochroną flory krajowej.

 

W Arboretum można zobaczyć około 1800 gatunków, odmian i form drzew i krzewów, 1200 gatunków roślin zielnych /w tym 600 rodzimych/ i 180 gatunków roślin szklarniowych. Szczególnie interesujące są rośliny wodne żyjące tu na stanowiskach zastępczych i wtórnych: kotewka orzech wodny, paproć wodna, marsylia czterolistna, a także barwne grzybienie. Znalazły tu ostoję dzikie zwierzęta. Są to zarówno ptaki, jak też piękne motyle i trzmiele. W Arboretum prowadzi się działy: dendrologiczny wraz ze szkółkami, roślin rzadkich, zagrożonych i ginących roślin wodnych i bagiennych, roślin użytkowych kolekcje historycznych odmian i form zabytkowych.

Arboretum dostępne jest dla zwiedzających od 1 maja do 31 października.
W dni robocze od godz. 8.00 do 18.00, w niedziele i święta od godz. 10.00 do 18.00. tel. 0 16 671 69 25

---

Sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej w Kalwarii Pacławskiej

Kalwaria Pacławska położona jest 24 km od Przemyśla w kierunku południowo-zachodnim. To tu w 1665 roku Andrzej Maksymilian Fredro kasztelan lwowski i wojewoda podolski, zainicjował budowę klasztoru i kalwarii. Najpierw powstał drewniany kościół i klasztor, do którego w 1668 roku sprowadzono oo. Franciszkanów.

Topografia Kalwarii Pacławskiej ma duże podobieństwo do krajobrazu Jerozolimy. Na północy występuję pasmo gór zwane Górą Oliwną i Kopystańką o wysokości zbliżonej do Góry Kalwarii. Na południu widoczne są Karpaty, zaś od strony zachodniej położone są wyższe partie gór. W dolinie przecinającej dwa duże wzniesienia płynie rzeka Wiar, która stanowi odzwierciedlenie biblijnej rzeki Cedron. Na wzniesieniach przedstawiających Golgotę i Górę Oliwną postawione zostały kaplice.

Drugim fundatorem, darczyńcą dla klasztoru był Szczepan Józef Dwernicki, pisarz grodzki w Przemyślu. Dzięki jego hojności klasztor i kościół w Kalwarii Pacławskiej przetrwał do naszych czasów.Obecnie obok kościoła pw. Znalezienia Krzyża św. i klasztoru znajduje się dzwonnica, Nowicjat oo. Franciszkanów i wybudowany w latach 1990-1995 Dom Pielgrzyma.

W południowym skrzydle kościoła umieszczony jest słynący łaskami cudowny obraz Matki Bożej Kalwaryjskiej, który sprowadzono z kościoła franciszkanów w Kamieńcu Podolskim. Modlili się przednim między innymi hetmani S. Żółkiewski, Stefan Czarniecki, Książę Jarema Wiśniowiecki, Król Jan Kazimierz, Król Jan III Sobieski. W 300-lecie założenia Kalwarii Pacławskiej z pielgrzymką przybył Metropolita krakowski Karol Wojtyła, obecnie Ojciec Święty Jan Paweł II.

W kalwarii Pacławskiej co roku bardzo uroczyście obchodzona jest Niedziela Palmowa, a w Wielki Piątek przygotowane jest Misterium Męki Pańskiej.

15 sierpnia odbywa się Wielki Odpust na Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, w którym uczestniczą pielgrzymi z okolicznych miejscowości i Ukrainy, natomiast na przełomie lipca i sierpnia organizowane są Franciszkańskie Spotkania Młodych.

---

Twierdza Przemyśl

Twierdza Przemyśl należy do największych twierdz nowożytnej Europy /porównywana jest z francuską twierdzą Verdun/ i stanowi dzisiaj unikalną atrakcję historyczno-turystyczną dla odwiedzających Ziemię Przemyską turystów oraz dla lokalnej społeczności.

Geneza budowy Twierdzy Przemyśl przypada na rok 1854. Pogarszające się wówczas, z uwagi na wojnę krymską, stosunki pomiędzy Austrią a Rosją zmusiły Austriaków do rozpoczęcia budowy umocnień obronnych wokół Przemyśla /były to siedmioboczne szańce artyleryjskie. W związku z poprawą stosunków austriacko-rosyjskich prace fortyfikacyjne zostały wstrzymane w 1855 r. Rzeczywisty początek budowy stałej Twierdzy Przemyśl przypada na rok 1881. Jako pierwsze powstały forty: V Grochowce, VII Prałkowce, VIII Łętownia, XII Werner, I Salis Soglio. Na lata 90-te XIX wieku przypada budowa fortów: IV Optyń, IX Brunner, XII San Rideau oraz modernizacja fortów X Orzechowce, XI Duńkowiczki. Przed I wojną światową na Twierdzę Przemyśl składały się dwa pierścienie umocnień: wewnętrzny i zewnętrzny. Ten drugi otaczał Przemyśl na długości 45 km i tworzyły go forty główne i pomocnicze.

W latach 1914-1915 przemyska twierdza spełniła swoją rolę w pierwszym oblężeniu. Dzięki niej udało się zatrzymać blisko 300 000 armię rosyjską zmierzającą w kierunku przełęczy karpackich oraz Krakowa i Śląska. W drugim oblężeniu z powodu braku żywności, zimna i wyczerpania żołnierzy twierdza, po uprzednim wysadzeniu fortów, magazynów, mostów, zniszczeniu dział oraz wszelkich materiałów wojennych, poddała się wojskom rosyjskim. Wydarzenie to miało miejsce 22 marca 1915 r. Ostatecznie Twierdza Przemyśl /zniszczona w znacznym stopniu/ została odzyskana 3 czerwca 1915 r. przez siły austro-węgierskie oraz niemieckie. Funkcje militarne forty spełniały podczas walk polsko-ukraińskich, w okresie międzywojennym /magazyny/ i w nieznacznym stopniu w trakcie drugiej wojny światowej.

Forty Twierdzy Przemyśl zostały wpisane do rejestru zabytków, jako dzieła dawnej sztuki wojskowej. Pomimo znacznych zniszczeń dokonanych na fortach po poddaniu twierdzy, w okresie międzywojennym i powojennym, twierdza na stałe wkomponowała się w krajobraz wielu zakątków Przemyśla i przyległych do niego miejscowości. Zwiedzając miasto i jego okolice nie sposób ominąć fortów.

---

Cerkiew w Posadzie Rybotyckiej

Posada Rybotycka to mała osada powstała przy klasztorze prawosławnym św. Onufrego, który został założony w połowie XIV wieku. Przez stulecia słynął on jako rybotycki ośrodek malarstwa ikonowego. Jego produkty, mierne artystycznie, zalewały teren całej okolicy, co doprowadziło do wydania przez władze kościoła greckokatolickiego zakazu przyjmowania ich do światyń. W roku 1921 Posada Rybotycka liczyła 98 domów i 602 mieszkańców a aktualnie zamieszkuje ją kilka rodzin. Latem 1945 roku mieszkańcy Posady zostali wysiedleni na Ukrainę a jesienią /tego samego roku/ wieś została spalona przez partyzantów UPA. Najcenniejszym obiektem znajdującym się na terenie Posady jest najstarsza w Polsce murowana cerkiew obronna z XV wieku. Usytuowana jest na naturalnym wzniesieniu terenu, na skraju wsi. We wnętrzu cerkwi zobaczyć można zachowane fragmenty XVII-wiecznej polichromii, a także ryte w tynku napisy w języku łacińskim i ruskim oraz daty m.in.1506, 1514 pozostawione przez pielgrzymów.